Czy Oświęcim i Auschwitz to to samo? Czy Auschwitz to miasto?

Nazwa Auschwitz wywołuje natychmiastowe skojarzenia z największym obozem koncentracyjnym Auschwitz Birkenau, założonym w czasie II wojny światowej przez III Rzeszę na terenach okupowanej Polski. Wiele osób zastanawia się skąd nazwa Auschwitz. Czy Auschwitz to miasto? Czy Oświęcim i Auschwitz to to samo? Czy Auschwitz to miasto?

Skąd nazwa Auschwitz? Czy Auschwitz to miasto?

Od czego pochodzi nazwa obozu koncentracyjnego? Nazwa Auschwitz to niemiecka nazwa miejscowości Oświęcim czyli niewielkiego miasteczka w południowej Polsce nad rzeką Sołą. Niemieckojęzyczna nazwa Auschwitz pojawia się w XV wieku. Tak jak Wrocław to Breslau, Kraków to Krakau tak po niemiecku Oświęcim to Auschwitz.

Pochodzenie samej nazwy “Oświęcim” nie jest jednoznacznie ustalone. Nazwa Auschwitz to zniemczona wersja polskiej nazwy miasteczka. Na przestrzeni wieków miasto zmieniało właścicieli – należało m.in. do Królestwa Polskiego, Czech, a także Habsburgów. Miasto znajdowało się pod austriacką okupacją w czasie zaborów. Po odzyskaniu niepodległości wróciło do Polski.

Po wybuchu II wojny światowej we wrześniu 1939 roku, Polska została najechana przez Niemcy, a Oświęcim wraz z innymi terenami znalazł się pod okupacją hitlerowską. Polski “Oświęcim” stał się “Auschwitz”. Miasto zostało bowiem włączone bezpośrednio do Rzeszy i nie znajdowało się formalnie w Generalnym Gubernatorstwie utworzonym na okupowanych terenach południowej polski.

Czy Auschwitz i Oświęcim to to samo?

Słysząc “Auschwitz” większości osób na myśl przychodzi działający w czasach okupacji obóz koncentracyjny KL Auschwitz nazwany tak od nazwy okupowanego miasta. W 1940 roku Niemcy utworzyli tu obóz koncentracyjny Auschwitz I, który miał początkowo służyć do internowania polskich więźniów politycznych. Obóz rozbudowano, dodając kolejny kompleks czyli Auschwitz II-Birkenau. Birkenau lub też Birkenau bei Neuberun to niemieckojęzyczna nazwa wsi Brzezinka, stąd też nazwa podobozu.

Warto pamiętać, że nazwa obozu to Konzentrationslager Auschwitz lub KL Auschwitz. Auschwitz wciąż pozostaje niemieckojęzyczna nazwą miasta Oświęcim. Oczywiście w języku potocznym często nazwy te funkcjonują zamiennie, często nawet w języku polskim mówiąc “Oświęcim” wypowiadający nazwę ma na myśli były niemiecki obóz z czasów II wojny światowej.

Czy Auschwitz i Birkenau to to samo?

Jeśli bierzemy pod uwagę niemieckojęzyczne nazwy miejscowości to zdecydowanie nie. Jeśli myślimy o obozach koncentracyjnych to jedną częścią był obóz KL Auschwitz, a drugą podobóz zorganizowany w Brzezince czyli Auschwitz II-Birkenau znajdujący się w odległości kilku minut jazdy samochodem od pierwszego obozu.

Na przestrzeni lat nazwa “Auschwitz” zaczęła funkcjonować nie tylko jako określenie miejscowości czy samego obozu, lecz stała się symbolem zagłady w czasie II wojny światowej. W tym kontekście nazwa “Auschwitz” stała się synonimem największej zbrodni w historii ludzkości – ludobójstwa, które miało na celu zniszczenie całych grup etnicznych i narodowych.

Auschwitz po wojnie

Gdy do okupowanego Oświęcimia wkroczyły oddziały Armii Czerwonej, już 27 stycznia 1945 roku zniesiono niemieckojęzyczną nazwę Auschwitz i przywrócono polską nazwę Oświęcim.

Choć miasto odzyskało swoją polską nazwę to nazwa “Auschwitz” pozostała na stałe w międzynarodowej świadomości jako symbol miejsca zagłady. Nazwy “Auschwitz” i “Oświęcim” niosą ze sobą potężny ładunek emocjonalny i historyczny.

Warto pamiętać, że “KL Auschwitz” to miejsce masowej zagłady, którego nazwa pochodzi od niemieckiej nazwy miejscowości Oświęcim. Oświęcim stara się odzyskiwać swoją tożsamość i dziś funkcjonuje jako prowincjonalne miasteczko mimo, że w świadomości wielu osób KL Auschwitz to po prostu Auschwitz. Co gorsza, wielu zagranicznych turystów, zamiast nazwy miasta Oświęcim używa nazwy Auschwitz. Zapraszamy do przeczytania poradnika o organizacji zwiedzania KL Auschwitz z Krakowa.