Zamki koło Krakowa na wycieczkę. Gdzie pojechać?

Wśród atrakcji w okolicach Krakowa można wymienić wiele ciekawych miejscowości ale również zamki i ruiny zamków. Które zamki w okolicach Krakowa warto zobaczyć? Jakie ruiny zamków i zamki koło Krakowa zasługują na uwagę, a jakie można sobie darować? Przedstawiamy przewodnik po zamkach w okolicy Krakowa, które warto odwiedzić w niewielkiej odległości najwyżej 2 godzin jazdy od Krakowa.

Zamki które warto zobaczyć

W niewielkiej odległości od Krakowa, około 1h 30 minut, znajdziemy dziesiątki najróżniejszych zamków i ruin zamków. Czytając artykuły na wielu polskojęzycznych blogach wycieczkowych można poczytać, że wszystkie z nich są warte odwiedzania. Oczywiście nie jest to prawda. Wiele z zamków w okolicy Krakowa to ruiny, które w znacznej mierze nie są przesadnie ciekawe i niekoniecznie warto do nich jechać.

W tym tekście wymienimy zamki (oraz jeden kompleks pałacowy) i ruiny zamków w okolicach Krakowa (najwyżej około 1,5 godziny jazdy), które rzeczywiście warto zobaczyć. Sterty kamieni, którymi w większości są na przykład zamki Szlaku Orlich gniazd, oglądać nie zawsze warto. Dwa zamki oddalone dalej od Krakowa, która warto zobaczyć to oddalony o 2h 10 minut Zamek Krzyżtopór w Ujeździe oraz oddalony o około 1h 50 minut jazdy Zamek w Łańcucie.

Zamek w Wiśniczu

Zamek w Wiśniczu, położony we wsi Stary Wiśnicz znajduje się około 40 minut jazdy od centrum Krakowa. To jeden z najbardziej imponujących zamków w Małopolsce. Wzniesiony w XIV wieku przez Jana Kmitę. Był wielokrotnie przebudowywany, co ostatecznie nadało mu wczesnobarokowy wygląd z renesansowymi elementami. Otoczony fortyfikacjami bastionowymi, zamek imponuje swoją wielkością i architekturą. Uwagę zwracają tu charakterystyczne cztery baszty, a także kaplica Lubomirskich. W czasach swojej świetności zamek był jedną z najokazalszych rezydencji magnackich.

Zamek w Wiśniczu został pieczołowicie odrestaurowany i dziś pełni funkcję muzeum. W jego wnętrzach znajdują się wystawy poświęcone historii zamku oraz liczne eksponaty, w tym XIX- i XX-wieczne meble oraz makiety innych polskich zamków. Do zwiedzania udostępniono również salę balową, kaplicę zamkową oraz kryptę z sarkofagami rodziny Lubomirskich. Zamek w Wiśniczu dostępny jest do zwiedzania za 29 zł za bilet normalny i 23 zł za bilet ulgowy, podziemia zamku 14 zł, kaplica i krypta w cenie 14 zł.

Zamek w Pieskowej Skale

Zamek Pieskowa Skała położony jest we wsi Sułoszowa w granicach Ojcowskiego Parku Narodowego. Zamek jest około 32 km z centrum Krakowa, około 45 minut jazdy. Pierwsza wzmianka o zamku pojawia się w dokumencie z 1315 roku wydanym przez Władysława Łokietka. Pierwotnie pełnił funkcję obronną w ramach łańcucha Orlich Gniazd, chroniącego Małopolskę. W XVI wieku zamek został przebudowany przez ród Szafrańców na renesansową rezydencję, a w XVII wieku dodano system fortyfikacji bastionowych. W czasie potopu szwedzkiego zamek uległ zniszczeniu, później został odbudowany przez ród Wielopolskich.

W XIX wieku zamek przeszedł w ręce prywatne, a prace renowacyjne prowadzone przez jego właścicieli miały na celu nadanie mu elementów neogotyckich. Po II wojnie światowej zamek został zagarnięty przez Skarb Państwa, a po renowacji stał się oddziałem Państwowych Zbiorów Sztuki na Wawelu. Obecnie w zamku znajduje się stała ekspozycja „Przemiany stylowe w sztuce europejskiej od średniowiecza do połowy XIX wieku”. W kryptach zamku znajdują się sarkofagi rodu Sieniawskich, a u jego stóp stoi Maczuga Herkulesa. Zwiedzanie zamku jest płatne. Bilet kosztuje na cały zamek to koszt 45 zł, trasa Zamek od Piwnic po Dach I to koszt 40 zł, trasa Zamek Piękny i Bogaty I to koszt 27 zł, Zamek Piękny i Bogaty II to koszt 32 zł, Zamek Staropolski 29 zł. W cenniku też inne trasy i ceny. Zamek można zwiedzać posiadając bilet na zwiedzanie całego Wawelu.

Zamek Ogrodzieniec

Ogromne ruiny zamku na terenie wsi Podzamcze, położonego na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej znajdują się około 2 km na wschód od Ogrodzieńca. Z centrum Krakowa to około 1h 15 minut jazdy, 63 kilometry jazdy. Zamek został zniesiony w XIV–XV wieku przez ród Włodków Sulimczyków. Leży na najwyższym wzniesieniu Jury, Górze Zamkowej sięgającej wysokości 515,5 m n.p.m. Pierwsze umocnienia na tym terenie powstały za czasów Bolesława Krzywoustego. Drewniany gród został zniszczony podczas najazdu tatarskiego w 1241 roku. W XIV wieku król Kazimierz Wielki zbudował murowany zamek, który stał się częścią systemu obronnego Orlich Gniazd.

W ciągu wieków zamek Ogrodzieniec przechodził przez ręce wielu właścicieli, w tym m.in. rodu Bonerów, który przekształcił średniowieczną warownię w renesansową rezydencję. W XVII wieku zamek ucierpiał w czasie potopu szwedzkiego, a późniejsze pożary i zniszczenia spowodowały, że stał się ruiną. Ostateczni mieszkańcy opuścili go na początku XIX wieku. Po II wojnie światowej zamek został znacjonalizowany, a prace konserwatorskie mające na celu zachowanie go w formie trwałej ruiny, zakończono w 1973 roku. Ruiny zamku Ogrodzieniec są dziś popularną atrakcją turystyczną. Zwiedzanie ruin jest płatne. Bilet kosztuje 26 złotych, zwiedzanie Grodu na Górze Mirów to koszt 10 zł.

Zamek Tenczyn w Rudnie

Zamek Tenczyn w Rudnie, powstały prawdopodobnie około 1319 roku, był jedną z ważniejszych warowni na terenie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Niektórzy zaliczają go do systemu Orlich Gniazd. Początkowo drewniany, został rozbudowany w murowaną warownię przez Jędrzeja, syna Nawoja z Morawicy. Zamek miał strategiczne znaczenie, pełniąc funkcje obronne i więzienne – mówi się, że podczas bitwy pod Grunwaldem więziono tu krzyżackich jeńców. W czasach świetności składał się z licznych baszt i budynków, a jego otoczenie było zagospodarowane winnicami i ogrodami. Przebudowy zamku miały miejsce w latach 1570 i 1610. W 1656 roku został zniszczony przez wojska szwedzkie, a pożar w późniejszych latach dopełnił dzieła zniszczenia.

Obecnie Zamek Tenczyn to malownicze ruiny, które stopniowo są odbudowywane i konserwowane. Odwiedzający mogą podziwiać pozostałości średniowiecznych fortyfikacji, w tym Wieżę Nawojową oraz odrestaurowane fragmenty zamkowych zabudowań. Z zamkowych baszt rozciągają się interesujące widoki na okolicę, a sama warownia jest miejscem organizacji licznych wydarzeń historycznych i kulturalnych. Zwiedzanie zamku jest dostępne w sezonie turystycznym. Koszt biletów to 16 złotych za bilet normalny, 12 złotych za bilet ulgowy i 50 zł za bilet rodzinny 2+2 (z Kartą Dużej rodziny zniżka 5 złotych). Tutaj więcej o Zamku Tenczyn w Rudnie. Zamek jest około 40 km od centrum Krakowa. Możemy tu dojechać omijając drogą autostradę A4 jadąc Cholerzyn albo Zabierzów, dojedziemy w około 50 minut.

Zamek w Chęcinach

Zamek w Chęcinach to dostępne do zwiedzania ruiny zamku królewskiego z przełomu XIII i XIV wieku. Choć nie istnieją dokładne dokumenty na temat jego budowy, wiadomo, że istniał już w 1306 roku. Władysław Łokietek przekazał go biskupowi Janowi Muskacie, a następnie odebrał, czyniąc z zamku jeden z ośrodków swojej władzy. Odegrał istotną rolę w historii Polski, będąc miejscem zjazdów możnowładców i rycerstwa oraz ośrodkiem koncentracji wojsk przed bitwą pod Płowcami. W XIV wieku Kazimierz Wielki rozbudował zamek przekształcając go w potężną fortecę. W zamku rezydowały znane postaci w tym królowa Bona czy Zofia Holszańska, żona Władysława Jagiełły.

W XVI wieku rozpoczął się upadek zamku, a po zniszczeniach spowodowanych przez Rokosz Zebrzydowskiego w 1607 roku. Wówczas odbudowano go ale kolejna dewastacja miała miejsce podczas potopu szwedzkiego. Zamek pełnił także funkcję więzienia stanu, a jego znaczenie zmalało w XVII wieku, gdy przestał być rezydencją królewską. Po wiekach zaniedbania prace konserwatorskie rozpoczęto w XIX wieku, a dalsze prace zabezpieczające miały miejsce w XX wieku. Obecnie zamek jest zabezpieczony jako trwała ruina i jedną z najpopularniejszych atrakcji turystycznych okolicy. Wstęp na zwiedzanie Zamku w Chęcinach kosztuje 22 złote. Zamek jest 100 kilometrów od Krakowa, dojedziemy tu w około 1h 15 minut.

Zamek w Niedzicy

Zamek Dunajec czyli popularny Zamek w Niedzicy nad Jeziorem Czorsztyńskim to średniowieczna warownia wzniesiona prawdopodobnie na początku XIV wieku przez Kokosza Berzeviczego. Zamek pełnił ważną rolę jako węgierska strażnica na granicy z Polską. W rękach różnych rodów, takich jak Berzeviccy, Zapolya i Łascy, zamek przeszedł liczne przebudowy, które ostatecznie nadały mu renesansową formę. W XVI wieku podczas panowania Jerzego Horvátha, zamek został starannie odbudowany i zyskał salę balową, która zasłynęła w całych Węgrzech. Zamek oddalony jest o 115 km od Krakowa, dojedziemy tu w około 1h 30 minut.

Po I wojnie światowej zamek znalazł się na terytorium Polski i pozostał w rękach rodziny Salamonów aż do 1945 roku. Przejęty zamek jest dostępny do zwiedzania. W jego wnętrzach można zobaczyć m.in. komnaty Salamonów oraz izbę tortur, a także odwiedzić zamkowe lochy. W 1946 roku odnaleziono tutaj tajemnicze inkaskie kipu, co przyciągnęło dodatkową uwagę. Zamek Dunajec był również plenerem wielu filmów, w tym popularnego Janosika. Dziś stanowi jedną z najważniejszych atrakcji turystycznych regionu, oferując piękne widoki i ciekawe ekspozycje historyczne. Wstęp na zamek będący jedną z ciekawszych destynacji na jednodniową wycieczkę z Krakowa kosztuje 28 zł, a do spichlerza 10 zł.

Zamek w Pszczynie

Zamek w Pszczynie, czyli tak naprawdę pałac, to dawna rezydencja magnacka położona obecnie na Górnym Śląsku około 100 kilometrów od Krakowa. Zamek został zbudowany na początku XV wieku w miejscu wcześniejszej gotyckiej warowni. Na przestrzeni wieków posiadłość przeszła kilka przebudów, najpierw w stylu renesansowym w XVI wieku, później w stylu barokowym w XVIII wieku, a na końcu w XIX wieku, kiedy to zyskał neobarokowy wygląd, nawiązujący do francuskiego baroku czasów Ludwika XIII. Właścicielami zamku byli książęta opolsko-raciborscy, opawscy, cieszyńscy, a od XVI wieku przez prawie 200 lat – ród Promnitzów. Kolejnymi właścicielami byli książęta Anhalt-Köthen-Pless, a od XIX wieku – Hochbergowie von Pless. W latach 1870–1876 dokonali oni przebudowy zamku, nadając mu obecną formę

Zamek otoczony jest zabytkowym kompleksem parkowym w stylu angielskim o powierzchni 156 ha, co tworzy kompleks pałacowo-parkowy, który zachwyca rozmiarem i bogactwem przyrody. W 1946 roku zamek odebrany prawowitym właścicielom został przekształcony w muzeum, a dzięki zachowanemu oryginalnemu wyposażeniu i meblom, stanowi dziś jedną z najcenniejszych rezydencji w Polsce. Tutaj cennik biletów zwiedzania Zamku w Pszczynie. Zamek znajduje się około 85 km jazdy od centrum Krakowa ale drogi są słabe i jedzie się tu około 1h 40 minut.

Zamek Królewski w Niepołomicach

Zamek oddalony o około 20-30 minut jazdy z centrum Krakowa (bez korków) to gotycki zamek przebudowany w renesansowym stylu znajdujący się w samym centrum Niepołomic pod Krakowem. Zamek miał funkcje obronne ale służył też jako baza wypadowa na polowania w Puszczy Niepołomickiej.

Po licznych pożarach, najazdach Szwedów i zniszczeniach związanych z wojnami oraz upadkiem Polski, zamek przechodził w ręce prywatne, podupadł i został zagarnięty. W drugiej połowie XX wieku podjęto prace renowacyjne zamku. Obecnie zamek w Niepołomicach pełni funkcje kulturalne i turystyczne, mieszcząc hotel i centrum konferencyjne. Wewnątrz znajduje się niewielka wystawa z gabinetem Włodzimierza Puchalskiego, wystawa o Niepołomicach czy sale łowieckie wstęp na wszystkie wystawy to koszt 20 złotych. Zamek w Niepołomicach to około 30 minut jazdy z centrum Krakowa.

Zamki które można zobaczyć

Zamek w Będzinie, Zamek Korzkiew oraz Zamek Żupny w Wieliczce to mniejsze zamki położone niedaleko Krakowa. Chociaż nie są one szczególnie wybitnymi przykładami architektury obronnej, mogą stanowić ciekawe urozmaicenie dla osób, które chcą zobaczyć więcej niż tylko najlepsze zamki koło Krakowa.

Zamek w Będzinie, położony na wzgórzu w centrum miasta, to średniowieczna warownia, która stanowiła ważny punkt obronny w czasach Kazimierza Wielkiego. Jego rekonstrukcja pozwala zobaczyć, jak wyglądała typowa warownia tego okresu. Dla osób, które już odwiedziły większe zamki, Będzin może być interesującym przystankiem, choć nie oferuje zbyt wielu unikalnych atrakcji.

Zamek Korzkiew, choć znacznie mniejszy, stanowi przykład prywatnej rezydencji rycerskiej. Otoczony malowniczym parkiem, dziś pełni funkcję miejsca na różne imprezy okolicznościowe czy hotelowe i jest też dostępny do zwiedzania. Z kolei Zamek Żupny w Wieliczce, choć często przeoczany przez turystów skupiających się na odwiedzaniu Kopalni Soli, też można przy okazji odwiedzić. Chociaż nie są to miejsca wyjątkowo warte uwagi to można je rekomendować.

Zamki które można odpuścić

Wśród zamków znajdujących się niedaleko Krakowa można wspomnieć też o miejscach takich jak Zamek Pilcza w Smoleniu, Zamek Rabsztyn, Zamek w Siewierzu czy Zamek w Czchowie. Są to mniej popularne atrakcje turystyczne, ponieważ nie są aż tak interesujące, mogą jednak stanowić interesujące przystanki na trasie wycieczek po Małopolsce.

Zamek Pilcza w Smoleniu to ruiny średniowiecznej warowni z systemu Orlich Gniazd, a ich położenie na wapiennych wzgórzach dodaje uroku. Zamek Rabsztyn to ruiny koło Olkusza, które cieszą się zainteresowaniem miłośników historii. Zamek w Siewierzu oraz Zamek w Czchowie to mniej znane obiekty, które mogą być odwiedzone przy okazji podróży po okolicach Krakowa, ale nie oferują wielu unikalnych atrakcji, które by je przesadnie wyróżniały. Z tej dwójki fajniejszy jest Zamek w Siewierzu. Zamek w Czchowie, położony na wzgórzu nad Dunajcem, choć malowniczy, nie dorównuje sławą bardziej rozpoznawalnym zamkom w regionie. Podobnie jest z Zamkiem Tropsztyn, zrekonstruowanymi ruinami, których historia jest ciekawa, ale nie przyciąga tłumów.

Zamek w Dobczycach, Zamek Lipowiec oraz Zamek w Ojcowie to również miejsca, które warto rozważyć jeśli znajdziemy się w ich pobliżu. Na przykład Zamek w Ojcowie można zobaczyć będąc w okolicy Ojcowskiego Parku Narodowego i zwiedzając wspomnianą wcześniej Pieskową Skałę. Nie są to jednak zamki, które stanowią główną atrakcję regionu, dlatego jeśli ktoś planuje specjalną wycieczkę tylko po to żeby zobaczyć jakiś zamek to lepiej wybrać bardziej rozpoznawalne miejsca.

Ruiny w Czorsztynie i Zamek w Niedzicy często zwiedzane są razem, szczególnie przez turystów, którzy chcą zobaczyć malownicze widoki nad Jeziorem Czorsztyńskim.. Zamek w Czorsztynie, choć mniej imponujący niż jego sąsiad w Niedzicy, może być ciekawym dodatkiem do wycieczki po Spiszu i Pieninach. Pomiędzy obydwoma zamkami można przepłynąć promem po Jeziorze Czorsztyńskim.

Zamek w Lanckoronie i Zamek w Suchej Beskidzkiej również mogą być interesujące dla osób, które pasjonują się historią regionu, ale jeśli planujemy wycieczkę z myślą o zwiedzaniu zamków, lepiej skierować się do bardziej rozpoznawalnych miejsc. Lanckorona słynie bardziej z malowniczej wsi niż z samego zamku, a Zamek w Suchej Beskidzkiej to ciekawa, ale mniej popularna atrakcja w porównaniu do większych rezydencji w regionie.