Pomnik Jadwigi i Jagiełły na Plantach w Krakowie

Wśród najbardziej znanych pomników w Krakowie można wymienić pomnik Adama Mickiewicza czy też Pomnik Grunwaldzki. Nie są to jednak jedyne ciekawe pomniki w Krakowie. Jednym z bardziej interesujących pomników w Krakowie jest pomnik Jadwigi i Jagiełły na Plantach. Rzeźba upamiętniająca władców stanęła na Plantach już w 1886 roku. Oto jej historia i lokalizacja.

Na wzgórzu plantacyjnem, dzielącem ulice Sławkowską i Długą, ustawionym został posąg, przedstawiający Jadwigę i Jagiełłę, dłuta ś. p. Sosnowskiego. Rzeźba, przeznaczona pierwotnie dla Muzeum Narodowego, przedstawia królowę Polski, trzymającą jedną rękę w dłoni Jagiełły, drugą zaś zbliża krzyż ku niemu. Figury z kararyjskiego marmuru wysokie na 2 metry, wznoszą się na granitowej podstawie, wykonanej w pracowni miejscowej p. Knausa. Postument ten ma wysokość 4 1/2 metra. Całość może być zdaleka widzianą i zyska bezwątpienia, gdy podrosną otaczające posąg krzewy, dające mu tło pożądane – opisywała pomnik Nowa Reforma z 1 sierpnia 1886 roku

Fragment pomnika z rzeźbami Jadwigi i Jagiełły w maju 1934 roku. Fot. Domena Publiczna; NAC; syg. 1-U-3017-5

Pomnik Jadwiga i Jagiełły został ulokowany w północnej części Plant. Autorem dzieła początkowo przygotowanego dla Muzeum Narodowego jest Tomasz Oskar Sosnowski, polski rzeźbiarz z Nowomaliny na Wołyniu zmarły w Rzymie w styczniu 1886 roku. Rzeźby powstawały w Rzymie i artysta ofiarował je muzeum. Komitet muzealny na posiedzeniu w lutym 1886 roku stwierdził, że posąg Jadwigi i Jagiełły “nie odpowiada celowi zakładu” i został oddany na cele miasta.

Postanowiono więc, że pomnik stanie na Plantach. Często podkreślane jest to, że krakowskie figury przypominają figury Mieszka I i Dobrawy bowiem Sosnowski tworząc pomnik bazował na modelu pomnika Mieszka i Dobrawy wzorowanym na pomniki Mieszka i Chrobrego w katedrze w Poznaniu.

Postument na którym stoją figury władców został przygotowany przez Karola Knausa, krakowskiego architekta i radnego miejskiego pochowanego na Cmentarzu Rakowickim.

Pomnik stojący w Ogrodzie przy Floriance przedstawia Jadwigę Andegaweńską i Władysława Jagiełłę w czasie ślubu. Połączenie dłoni Jadwigi i Jagiełły ma symbolizować połączenie Polski z Litwą. Pomnik w okupowanym przez Austrię Krakowie staną jako upamiętnienie 500-lecia unii Polski z Litwą, które zawarto w Krewie 14 sierpnia 1385 roku.

Ze względu na swoje położenie marmurowy pomnik Jadwigi i Jagiełły nie należy do najbardziej znanych pomników w Krakowie. Samo odsłonięcie monumentu również nie było tak wielką uroczystością jak chociażby odsłonięcie znajdującego się niedaleko Pomnika Grunwaldzkiego czy nawet pomnika Jana III Sobieskiego w Ogrodzie Strzeleckim.

Na postumencie rzeźby znajduje się napis HEDVIGES REGINA POLONIAE JAGIELLO MAGNUS DUX LITHUANIE co oznacza Jadwiga Królowa Polski i Władysław Wielki Książę Litewski. Pomnik kilkukrotnie odnawiano w XX wieku, a także w 2004 roku. KIlkukrotnie z ręki Jadwigi znikał krzyż. Za komuny z rozkazu władz. Później z powodu kradziepy. Do ostatniej doszło w 2011 roku gdy krzyż trzymany przez Jadwigę został zdemolowany i skradzony przez nieznanych sprawców.

Powiązane wpisy:

Witaj na moim blogu o Krakowie