Ile jest Rynków w Krakowie? Czy jest tylko jeden?

Większość turystów kojarzy przede wszystkim Rynek Główny w Krakowie ale w Krakowie są też inne rynki. Gdzie i jakie są Rynki w Krakowie? Czy w Krakowie jest tylko jeden Rynek? W artykule “Ile jest Rynków w Krakowie?” odkryjemy tajemnice mniej znanych miejsc, które wciąż odgrywają mniejszą lub większą rolę w miejskim pejzażu Krakowa. Zapraszamy na podróż przez krakowskie rynki, które ukazują różnorodność i bogactwo miasta. Ile jest Rynków w Krakowie?

Jeśli chcemy odpowiedzieć na postawione w tytule pytanie to krótko mówiąc odpowiedź brzmi: w Krakowie jest siedem rynków, a jeśli poszukalibyśmy głębiej i dokładniej to pewnie udałoby się ich naliczyć jeszcze więcej. Skąd się wzięły? Z sukcesywnego rozszerzania miasta, a zwłaszcza z regulacji tak zwanego Wielkiego Krakowa czyli poszerzenia obszaru Krakowa o okoliczne miejscowości w latach 1910-1915.

Rynek Główny

Rynek Główny w Krakowie, największy średniowieczny plac miejski w Europie, stanowi serce i duszę Krakowa i jest najbardziej znanym rynkiem w mieście. Powstały w XIII wieku. Otoczony jest niezbyt okazałymi kamienicami, a jego centrum to wbrew pozorom nie budynek ratusza jak to zwykle na Rynku bywa, a słynne Sukiennice, dawny targ handlowy, który obecnie mieści liczne kramy z pamiątkami oraz Galeria Sztuki Polskiej XIX, a pod Sukiennicami popularne muzeum Rynek Podziemny. Charakterystyczną budowlą jest tu także Wieża Ratuszowa, jedyny pozostały element dawnego ratusza, który oferuje niesamowite widoki na panoramę Krakowa.

Przy południowo-wschodnim rogu Rynku znajduje się Kościół Mariacki, znany ze swoich dwóch wież, hejnału, wspaniałego ołtarza Wita Stwosza. Przy Rynku Głównym parkują słynne dorożki, zobaczymy tu niewielki kościół św. Wojciecha oraz znany pomnik Adama Mickiewicza.

Rynek Główny jest nie tylko sercem Krakowa, ale również jego kulturalnym i towarzyskim centrum. Liczne kawiarnie, restauracje i kluby (na niektóre warto uważać), zarówno na samym placu, jak i w przyległych uliczkach, przyciągają gości swoją atmosferą i bogatą ofertą gastronomiczną. Rynek Główny w Krakowie wytyczony w 1257 roku ma regularny kształt kwadratu. Dochodzi do niego 11 ulic, a jego wymiary to 200 na 200 metrów.

Mały Rynek

Drugim znanym Rynkiem w Krakowie jest Mały Rynek znajdujący się w bezpośrednim pobliżu Rynku Głównego na tyłach kościoła Mariackiego. Jego historia również sięga średniowiecza i lokacji Krakowa, kiedy to pełnił funkcję rynku pomocniczego na którym handlowano mięsem z jatek rzeźniczych, a dziś stanowi niewielki plac na którym odbywają się czasem targi i parkują meleksy.

Na Małym Rynku często odbywają się różnorodne wydarzenia kulturalne i lokalne festiwale, takie jak jarmarki czy koncerty. Warto również zwrócić uwagę na Kościół św. Barbary, który znajduje się przy Małym Rynku i jest przykładem gotyckiej architektury sakralnej.

Mały Rynek, zwany też niegdyś Starym Rynkiem, jeszcze całkiem niedawno stanowił miejsce na którym mieszkańcy załatwiający swoje sprawy w centrum mogli wygodnie zaparkować. Teraz zamieniono go w betonowy plac. Ma wymiary około 110 na 30 metrów. W 1539 roku na Małym Rynku na stosie spalono Katarzynę Wiglową. Wydarzenie to sportretował Jan Matejko na obranie Spalenie mieszczki krakowskiej Katarzyny Malcherowej. Niestety obraz znajduje się we Lwowie w muzeum utworzonym z polskich zbiorów, których nie oddano Polsce.

Rynek Kleparski

Jednym z pierwszych miast włączonych do Krakowa było miasto Kleparz założone w 1366 roku. W chwili jego lokacji Rynek miasta Kleparz był większy niż to co zobaczyć możemy tu obecnie. Prawdopodobnie był wielkości Rynku w Krakowie. Rynek Kleparski jest częścią dzielnicy Kleparz, miasta które zostało włączone do Krakowa w 1792 roku.

Rynek Kleparski zawsze miał handlowy charakter. Dziś znany jest z dużego działającego tu targowiska na którym kupić można owoce, warzywa, mięso, lokalne przysmaki, a także oscypki czy produkty najróżniejszych kuchni świata.

Architektura wokół Rynku Kleparskiego jest różnorodna, zdominowana przez budynki z XIX i początku XX wieku. W na dawnym terenie Rynku Kleparskiego wzniesiono takie zabytki jak Pomnik Grunwaldzki oraz Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki. Rynek Kleparski, choć mniej turystyczny niż Rynek Główny, stanowi ważne miejsce na mapie Krakowa, zwłaszcza dla osób robiących zakupy na tutejszym bazarku.

Rynek Podgórski

Rynek Podgórski w Krakowie to centralny plac dawnego miasta Podgórze, położonego na prawym brzegu Wisły, które zostało włączone do Krakowa w 1915 roku.

Najbardziej charakterystycznym budynkiem przy Rynku Podgórskim jest kościół św. Józefa, będący jednym z najważniejszych zabytków sakralnych w tej części miasta. Neogotycka świątynia projektu Jan Sas Zubrzyckiego została zbudowana na początku XX wieku, dominuje nad placem i jest łatwo rozpoznawalna dzięki swojej charakterystycznej, strzelistej wieży. Otoczenie kościoła oraz sam plac tworzą przyjemną przestrzeń do spacerów i odpoczynku, z licznymi ławkami, zielenią w postaci Parku Bednarskiego i dwiema pięknymi willami w pobliżu – Willą Mira i Willą Julia.

Rynek Podgórski jest również miejscem spotkań i wydarzeń kulturalnych, często goszczącym lokalne festyny, targi i inne imprezy plenerowe. Dzięki swojej lokalizacji, z dala od głównych szlaków turystycznych Krakowa, plac ten oferuje spokojniejszą i bardziej autentyczną atmosferę, przyciągając zarówno mieszkańców, jak i turystów szukających mniej znanych zakątków miasta. Przy Rynku znajduje się też dawny magistrat miasta Podgórze.

Plac Bohaterów Getta

Podgórze jako dość duże miasto miało dwa Rynki. Dzisiejszy Plac Bohaterów Getta wcześniej znany jako Plac Zgody do momentu przyłączenia Podgórza do Krakowa był Małym Rynkiem. Handlowano na nim towarami związanymi z rolnictwem, a później utworzono tu dworzec autobusowy.

Dziś Plac Bohaterów Getta jednym z najważniejszych miejsc pamięci związanych z historią mieszkańców Krakowa wyznania żydowskiego. W czasie II wojny światowej, w latach 1941-1943, plac ten był centralnym punktem getta utworzonego w czasie okupacji. Głównym elementem placu jest niezwykła instalacja artystyczna – 70 metalowych krzeseł rozstawionych na całej jego powierzchni. Krzesła symbolizują porzucone rzeczy i meble, które pozostawili mieszkańcy getta podczas likwidacji getta. Instalacja ta została zaprojektowana przez Piotra Lewickiego i Kazimierza Łataka w 2005 roku i stanowi poruszające przypomnienie o losie krakowskich Żydów.

W pobliżu placu znajduje się Apteka pod Orłem, prowadzona podczas wojny przez Tadeusza Pankiewicza, jedynego goja, któremu pozwolono mieszkać i pracować na terenie getta. Apteka była miejscem pomocy dla Żydów, a dziś działa jako oddział Muzeum Krakowa, gdzie można poznać historie życia w getcie oraz działalności Pankiewicza. Plac Bohaterów Getta jest więc nie tylko ważnym miejscem pamięci, ale także edukacji i refleksji.

Plac Wolnica

Plac Wolnica w Krakowie, znajdujący się na Kazimierzu, jest jednym z najstarszych i najbardziej historycznych placów miasta. Pierwotnie służył jako rynek główny Kazimierza, miasta założonego w 1335 roku przez króla Kazimierza Wielkiego, które później zostało włączone do Krakowa. Plac Wolnica był niegdyś trzy razy większy niż obecnie i pełnił funkcję centrum handlowego oraz administracyjnego Kazimierza.

Dominującym budynkiem na Placu Wolnica jest Ratusz Kazimierski, który obecnie mieści Muzeum Etnograficzne. W ratuszu znajdują się bogate zbiory etnograficzne, prezentujące kulturę ludową Polski i innych krajów regionu.

Plac Wolnica to także popularne miejsce spotkań i wydarzeń kulturalnych. Otoczony kamienicami z punktami gastronomicznymi, jest idealnym miejscem na spacer i relaks w historycznym otoczeniu. Plac nie jest może najpiękniejszym placem Krakowa ale zdecydowanie należy do miejsc, które niegdyś były Rynkami.

Rynek Dębnicki

Rynek Dębnicki, położony na Dębnikach, to jedno z mniej znanych, miejsc w Krakowie. Jest centralnym punktem dzielnicy będącej niegdyś wsią włączoną do Krakowa w 1909 roku. Rynek pełni funkcje przede wszystkim handlowe. W jego centrum znajduje się niewielkie targowisko.

Rynek Dębnicki ma kształt nieregularnego czworoboku, a jego historia nie jest tak długa jak wielu innych rynków w Krakowie. Ten swój ostateczny kształt osiągnął około 1900 roku. Wokół Rynku na Dębnikach stoją niewielkie zabytkowe kamienice ale nie przedstawiają jakichś wyjątkowo ciekawych architektonicznych arcydzieł.