Z czego słynie Kraków? Największe symbole Krakowa

Kraków jest drugim co do wielkości miastem w Polsce i jedną z największych atrakcji turystycznych w naszym kraju. Miasto, którego ścisłe centrum wpisane jest na listę UNESCO znane jest z wielu najróżniejszych rzeczy, zabytków i niematerialnych zwyczajów. Jakie są symbole Krakowa? Z czego jest znany Kraków? Oto nasza lista największych symboli Krakowa.

Rynek Główny i Sukiennice

Krakowskie Stare Miasto wraz z jednym z największych średniowiecznych rynków w Europie to oczywiście jedno z najbardziej znanych miejsc i symboli miasta. Wśród najważniejszych zabytków Rynku Starego Miasta w Krakowie wymienić można słynny obiekt handlowy czyli Sukiennice w których na parterze do dziś znajdują się kramy w których obecnie sprzedawane są pamiątki z Krakowa, a na piętrze znajduje się Galeria Sztuki Polskiej XIX wieku.

Krakowskie Stare Miasto z Rynkiem, Sukiennicami, kościołem Mariackim, układem ulic i Wzgórzem Wawelskim, a także dzielnicą Kazimierz i Stradomiem od 1978 roku znajduje się na Liście światowego dziedzictwa UNESCO.

Kościół Mariacki

Kościół Mariacki, znany również jako Bazylika Mariacka, to jeden z najbardziej rozpoznawalnych symboli Krakowa i być może jeden z najbardziej znanych kościołów w Polsce. Kościół nie jest wcale zlokalizowany na Rynku Głównym ale przy Rynku. Jego adres to Plac Mariacki 5.

Gotyckie wieże świątyni dominują nad panoramą miasta. Budowla, której początki sięgają XIII wieku zachwyca swoją monumentalnością i architekturą, a także wnętrzem ze słynnym dziełem Wita Stwosza wewnątrz. Bazylika Mariacka dostępna jest do zwiedzania dla turystów, a na modlitwę możemy do niej wejść za darmo. Ze słynnym krakowskim kościołem związany jest jeszcze jeden niezwykły symbol miasta.

Hejnał z wieży mariackiej

Mowa oczywiście o melodii znanej jako hejnał mariacki lub też jak kto woli hejnał z wieży mariackiej. Słynna melodia w tonacji F-dur odgrywana jest na cztery strony świata przez trębaczy pełniących dyżur na Wieży Mariackiej.

Początkowo od 13 lutego 1838 roku melodia z wieży odgrywana była tylko raz dziennie o godzinie 12:00 w południe by poinformować mieszkańców Krakowa o wybijającej godzinie. Według legendy melodia hejnału wykorzystywana była w celu ostrzegania mieszkańców przed najazdami, a kończy się niespodziewanie ponieważ według legendy hejnalistę trafiła zabłąkana strzała. To oczywiście tylko legenda. Hejnału można posłuchać stojąc na Rynku Głównym tutaj o tym kiedy gra hejnał w Krakowie.

Barbakan i Brama Floriańska

Wśród słynnych krakowskich budynków, które są również symbolami miasta nie sposób nie wymienić pozostałości po średniowiecznych umocnieniach. Barbakan to imponująca budowla obronna z końca XV wieku. Jest jednym z najlepiej zachowanych tego typu obiektów w Europie. Barbakan stanowił wysunięty poza obręb murów miejskich element fortyfikacji strzegący wjazdu do Krakowa od północnej strony.

Zaraz obok stoi słynna Brama Floriańska. Najważniejsza z krakowskich bram miejskich była głównym wejściem do miasta i przetrwała do naszych czasów. Zbudowana na przełomie XIII i XIV wieku pełniła funkcję reprezentacyjną i obronną. Brama jest ozdobiona herbem Polski, a także figurą św. Floriana. W okresie międzywojennym przez bramę przejeżdżały tramwaje. Barbakan i Bramę Floriańską można zwiedzać w ramach Trasy Obronności. Tutaj piszemy więcej o Barbakanie, a tutaj jest artykuł o Bramie Floriańskiej.

Wawel i Katedra

Wawel i Katedra Wawelska symbolem nie tylko Krakowa ale i Polski. Zamek Królewski na Wawelu był przez wieki siedzibą polskich królów i centrum politycznym kraju. Dziś działa to muzeum. Do zobaczenia są m.in. Sala Senatorska, komnaty królewskie oraz Skarbiec Koronny, w którym przechowywane były najcenniejsze insygnia królewskie, a także zbrojownia. Wstęp na samo Wzgórze Wawelskie jest darmowy. Zwiedzanie zamku jest już płatne i dosyć drogie jak na krakowskie muzea.

Katedra Wawelska, znajdująca się na terenie wzgórza jest równie ważnym symbolem Krakowa. To miejsce koronacji i pochówku polskich monarchów, a także ważnych osobistości. Wewnątrz katedry znajduje się słynna Kaplica Zygmuntowska, uważana za perłę renesansowej architektury. Katedra Wawelska jest nie tylko miejscem kultu religijnego, ale także symbolem polskiej tożsamości narodowej, który od pokoleń przyciąga wiernych i turystów z całego świata. Wstęp do katedry na zwiedzanie jest płatny. W ramach zwiedzania możemy zobaczyć też dzwonnicę na której znajduje się jeszcze jeden unikatowy symbol Krakowa.

Dzwon Zygmunt

W Krakowie znajduje się najbardziej znany dzwon w Polsce czyli Dzwon Zygmunt często określany potoczną nazwą Dzwonem Zygmunta. Dzwon znajduje się na Wieży Zygmuntowskiej Katedry Wawelskiej. Odlany w 1520 roku dzwon został ufundowany przez króla Zygmunta I Starego i odlany przez Hansa Behema.

Słynny dzwon z brązu waży 11 ton, ma 241 centymetrów wysokości i 242 centymetry średnicy. Tradycyjnie DZwon Zygmunt odzywa się tylko w najważniejsze święta kościelne i państwowe oraz w przypadku ważnych wydarzeń takich jak śmierć dostojników kościelnych czy państwowych. Odzywał się też na przykład po pożarze paryskiej katedry Notre Dame, po śmierci proboszcza wawelskiego Zdzisława Sochackiego, po śmierci papieża Benedykta XVI i w czasie jego pogrzebu. Tutaj dowiecie się kiedy w tym roku bije Dzwon Zygmunt. Dzwon można zobaczyć korzystając ze zwiedzania Katedry Wawelskiej.

Smok Wawelski

Smok Wawelski to jeden z najbardziej rozpoznawalnych legendarnych symboli Krakowa. Legenda o Smoku Wawelskim pojawia się już w dawnych kronikach. Najpopularniejsza wersja mówi o potężnym potworze, który zamieszkiwał jaskinię pod Wzgórzem Wawelskim i terroryzował miasto, domagając się ofiar z ludzi i zwierząt. W najbardziej znanej wersji legendy smok został ostatecznie pokonany przez sprytnego szewca Dratewkę, który zamiast kolejnej ofiary podsunął mu owcę wypchaną siarką. Po zjedzeniu trucizny, smok wypił tyle wody z Wisły, że aż pękł, co uwolniło Kraków od jego panowania. Oczywiście w rzeczywistości nigdy żadnego smoka nie było.

Dziś postać Smoka Wawelskiego jest nieodłącznym elementem krakowskiej kultury i symbolem turystyki. Na pamiątkę legendy, u stóp Wawelu, w pobliżu jaskini Smocza Jama stoi dyskusyjnej urody rzeźba przedstawiająca smoka, która co kilka minut zionie ogniem. Dosyć nową atrakcją w Krakowie jest Smoczy Szlak czyli niewielkie figurki smoków rozstawione w różnych częściach miasta. Smok jest też jedną z popularnych pamiątek z Krakowa dla dzieci.

Święta Wojna

Pierwszy polski klub piłkarski to oczywiście Lechia Lwów ale ze względu na to, że Lwów został Polsce odebrany nie mamy dziś Wielkich Derbów Lwowa ale za to czasem mamy Wielkie Derby Krakowa znane jako Święta Wojna. Mowa o spotkaniach rozgrywanych przez piłkarskie zespoły Wisły Kraków i Cracovii. Pierwszy derbowy mecz pomiędzy tymi klubami odbył się 20 września 1908 roku i zakończył się remisem 1:1. Do ostatniego doszło 1 maja 2022 roku i to spotkanie również zakończyło się remisem tyle, że bezbramkowym. Tradycyjnie drużyna zwycięska w derbowym meczu ma prawo do tytułu “Pany”.

Dziś obydwa kluby grają na innych poziomach rozgrywkowych więc meczów derbowych nie ma dopóki Cracovia nie spadnie lub Wisła nie awansuje. Święta Wojna to jednak nie tylko same spotkania ale także na przykład rywalizacja pseudokibiców na krakowskich osiedlach. Kraków słynie z kibicowskich potyczek często z wykorzystaniem tak zwanego “sprzętu”, bywa że w postaci maczet.

Papież Jan Paweł II

Papież Jan Paweł II, urodzony jako Karol Wojtyła w Wadowicach niedaleko Krakowa, jest jednym z najważniejszych i najbardziej czczonych symboli Krakowa. Zanim Wojtyła został papieżem przez wiele lat był związany z Krakowem jako student, ksiądz, biskup, a następnie arcybiskup metropolita krakowski.

Życie Jana Pawła II splotło się z Krakowem. Wspomnienie jego osoby jest pielęgnowane przez liczne miejsca związane z jego życiem, takie jak Sanktuarium Jana Pawła II znajdujące się na Białych Morzach, czy też słynna Okno Papieskie w Pałacu Arcybiskupim, z którego przemawiał do wiernych podczas swoich wizyt w Polsce, a także liczne pomniki. Jan Paweł II jest symbolem nie tylko dla Krakowa, ale także dla całej Polski i świata.

Obwarzanek

Krakowski obwarzanek to jeden z najsłynniejszych symboli Krakowa którego możemy posmakować ponieważ jest jadalny. To wyrób piekarski produkowany z ciasta pszennego, które najpierw jest obwarzane, a następnie pieczone. Proces ten nadaje mu chrupiącą skórkę i miękkie wnętrze. Obwarzanki są posypywane makiem, solą, sezamem lub innymi dodatkami.

Historia obwarzanka krakowskiego sięga średniowiecza. Pierwsze wzmianki o tym wypieku pochodzą z XIV wieku, kiedy to królowa Jadwiga pozwoliła krakowskim piekarzom na jego wyrób. Przekąskę można kupić niemal na każdym rogu ulicy w centrum Krakowa. Sprzedawaną jest z charakterystycznych wózków i kosztuje kilka złotych. Warto pamiętać, że jest to wyrób chroniony geograficznie dla Krakowa i do wyrobu prawdziwego obwarzanka konieczny jest certyfikat, który posiada tylko kilka piekarni w Krakowie. Na wózku z którego kupujemy obwarzanka powinna znajdować się nalepka z adresem wytwórcy. Pułapki turystyczne certyfikatu nie posiadają.

Lajkonik

Lajkonik to jeden z najbardziej rozpoznawalnych i barwnych symboli Krakowa. Postać Lajkonika przedstawia mężczyznę przebranego za tatarskiego wojownika. Lajkonik związany jest z legendą, która sięga XIII wieku. Według przekazów gdy Tatarzy próbowali najechać Kraków zostali pokonani przez dzielnych flisaków z podkrakowskiej wsi Zwierzyniec. Po zwycięstwie, jeden z flisaków przebrał się w strój pokonanego dowódcy tatarskiego i triumfalnie wjechał do miasta na koniu.

Każdego roku w Krakowie ma miejsce słynny Pochód Lajkonika organizowany w pierwszy czwartek po Bożym Ciele. Lajkonik, ubrany w kolorowy strój i charakterystyczną czapkę, przemierza ulice miasta, prowadząc pochód od Zwierzyńca aż do Rynku Głównego. Pochód kończy się występem na scenie. Krakowianie wierzą, że otrzymanie uderzanie buławą Lajkonika przynosi szczęście. Od Lajkonika bierze swoją nazwę jeden z producentów chrupkich przekąsek.

Dorożki

Dorożki w Krakowie to nieodłączny element krajobrazu Starego Miasta, który od lat stanowi jeden z symboli miasta. Kiedyś we Lwowie i w Krakowie fiakry spod dworca czy Hotelu George były po prostu formą transportu, dziś stały się jedną z najbardziej rozpoznawalnych atrakcji turystycznych Krakowa.

Dorożki można spotkać przede wszystkim na Rynku Głównym gdzie czekają na turystów pragnących odbyć przejażdżkę po krakowskich ulicach. Trasa zwykle wiedzie przez najważniejsze zabytki miasta. Niestety w Krakowie dorożki są niesamowicie drogie więc mało kto może sobie pozwolić na przejażdżkę. Są lepsze miejsca na spożytkowanie własnych pieniędzy, a szkoda bo gdyby ceny były bardziej realne to z symbolicznej i słynnej atrakcji mogłoby skorzystać więcej osób.

Gołębie i kwiaciarki

Gołębie i kwiaciarki to dwa charakterystyczne symbole Krakowa związane nieodłącznie z Rynkiem Głównym. Istnieje wiele legend związanych z krakowskimi gołębiami, a jedna z najpopularniejszych mówi, że są to zaklęci rycerze księcia Henryka IV Probusa, którzy mieli pomóc mu zdobyć tron krakowski. Niestety, magia zadziałała tylko częściowo i rycerze pozostali gołębiami, krążąc po Rynku do dzisiejszego dnia. Podobnie jak w przypadku Smoka Wawelskiego to oczywiście bujda.

Kwiaciarki zaś to jeden z elementów Rynku Głównego przypominający o jego pierwotnym, handlowym i miejskim, a nie turystycznym przeznaczeniu. Straganów kwiaciarek nie zostało już zbyt wiele ale wciąż tu są w okolicy między Sukiennicami a pomnikiem Adama Mickiewicza.

Krakowski Kazimierz

Krakowski Kazimierz to jedno z najbardziej charakterystycznych i historycznie bogatych miejsc w Krakowie. Kazimierz został założony w XIV wieku przez króla Kazimierza Wielkiego jako odrębne miasto, które wkrótce stało się jednym z najważniejszych ośrodków żydowskiej społeczności w Europie. Przez stulecia na Kazimierzu rozwijała się bogata kultura żydowska o czym świadczą liczne synagogi.

W latach powojennych Kazimierz w Krakowie był miejscem w którym lepiej było się nie pokazywać i słynął jako niebezpieczna dzielnica meneli. Z czasem Kazimierz stał się modnym imprezowym miejscem pełnym lepszych lub gorszych knajp. Na słynnym Placu Nowym sprzedawane są znane zapiekanki chociaż zapiekanki w Krakowie lepiej zjeść gdzie indziej. Tutaj przeczytacie co warto zobaczyć na Kazimierzu.

Krakowskie szopki

Krakowskie szopki to jeden z najbardziej wyjątkowych i charakterystycznych symboli Krakowa. Przed wojną konkursy szopek organizowane były w różnych miastach ale do naszych czasów przetrwał tylko konkurs organizowany od 1937 roku w Krakowie.

Szopki krakowskie wyróżniają się bogactwem detali i kolorów, a także nawiązaniami do architektury Krakowa szczególnie jego najbardziej znanych zabytków jak Kościół Mariacki czy Sukiennice i Brama Floriańska. Konkurs ma finał z początkiem grudnia, a zwycięskie szopki są później wystawiane w Pałacu Krzysztofory gdzie można je podziwiać przez następne tygodnie. Najlepsze szopki z poprzednich lat można zobaczyć na krakowskich ulicach w okresie świątecznym dzięki czemu są jednymi z zimowych atrakcji Krakowa.

Emaus

Obok wydarzeń będących symbolami Krakowa nie sposób nie wymienić Emausa. Emaus tradycyjnie odbywa się w Poniedziałek Wielkanocny na krakowskim Zwierzyńcu i jest to słynny odpust wraz z kiermaszem ze straganami z najróżniejszymi wyrobami. Symbolem Emausa jest figurka Żyda przynoszącego szczęście. Ostatnimi laty Żydów zabroniono z powodu poprawności politycznej ale dla chcącego nic trudnego i tradycyjną figurkę da się kupić odwiedzając tradycyjny jarmark po Wielkanocy.

Fabryka Schindlera

W 1993 roku Kraków zmienił się w plan filmowy słynnego dramatu wojennego Lista Schindlera. Film odwołuje się do historii niemieckiego przemysłowca, który przejmując działającą w Krakowie fabrykę naczyń emaliowanych ratował ludzi przed zagładą w czasie II wojny światowej.

W fabrycznych zabudowaniach działa dziś jedno z najlepszych muzeów w Krakowie czyli muzeum Fabryka Emalia Oskara Schindlera. Muzeum znajduje się przy ulicy Lipowej 4 w dzielnicy Zabłocie niedaleko Podgórza. Multimedialna ekspozycja muzeum prezentuje życie miejskie w Krakowie w czasach okupacji w czasie II wojny światowej od codziennych spraw, wnętrza domów, działalności getta, obozów pracy czy ruchu oporu. Do zwiedzania na przykład gabinet Oskara Schindlera. Wśród obcokrajowców odwiedzających Kraków jest to jedno z najbardziej popularnych muzeów Krakowa. Warto też zobaczyć Aptekę Pod Orłem chociaż jej ekspozycja jest mizerna.

Uniwersytet Jagielloński

Uniwersytet Jagielloński to jeden z najważniejszych i najbardziej rozpoznawalnych symboli miasta. Uczelnia odegrała ważną rolę w historii i kulturze nie tylko Krakowa ale i całej Polski. Założony w 1364 roku przez króla Kazimierza Wielkiego uniwersytet jest najstarszą uczelnią w Polsce i jedną z najstarszych w Europie.

Sercem Uniwersytetu Jagiellońskiego jest Collegium Maius, gotycki budynek z XV wieku w którym dziś mieści się uniwersyteckie muzeum. Można tu zobaczyć również pokazy grającego zegara. Do najsłynniejszych absolwentów UJ można zaliczyć Jana Kochanowskiego, Mikołaja Kopernika czy też Karola Wojtyłę.

Atrakcje w okolicy

Dla obcokrajowców Kraków kojarzy się z Rynkiem i Wawelem ale nie ma dla nich wycieczki do Krakowa bez odwiedzania atrakcji turystycznych w okolicy w postaci Kopalni Soli w Wieliczce oraz obozu Auschwitz Birkenau w Oświęcimiu. Poza tym koło Krakowa znajdują się takie popularne miejsca jak Lanckorona, a także papieskie Wadowice czy Kalwaria Zebrzydowska. Każde z nich nadaje się na krótki jednodniowy wyjazd z miasta.